Biblioteka szkolna stanowi integralną część szkoły, która bierze udział w realizacji podstawowych funkcji placówki w stosunku do uczniów: kształcąco-wychowawczej, diagnostyczno-prognostycznej, opiekuńczo-wychowawczej i kulturalno-rekreacyjnej.

Prawidłowe funkcjonowanie każdej biblioteki szkolnej wyznaczają akty normatywne i dokumenty wytyczające kierunki działań placówek oświatowych. Wśród podstawowych dokumentów normalizujących pracę biblioteki szkolnej, wyznaczających jej miejsce, rolę i zadania, wymienić należy:

- statut szkoły,

- plan pracy dydaktyczno-wychowawczej szkoły,

- plan rozwoju, wizja i misja szkoły,

- ustawy, rozporządzenia i normy (akty normatywne).

Funkcje i zadania bibliotek określa Ustawa o bibliotekach (Dz.U nr 85, poz. 539) W myśl tej ustawy biblioteki:

- służą zachowaniu dziedzictwa narodowego,

- organizują i zapewniają dostęp do zasobów dorobku nauki i kultury polskiej oraz światowej,

- biblioteki szkolne służą realizacji programów nauczania i wychowania, edukacji kulturalnej i informacyjnej dzieci i młodzieży oraz kształceniu i doskonaleniu nauczycieli.

Do głównych zadań bibliotek, zgodnie z ustawą, należą:

- gromadzenie, opracowanie, przechowywanie i ochrona materiałów bibliotecznych,

- obsługa użytkowników (przede wszystkim udostępnianie zbiorów, prowadzenie działalności informacyjnej, zwłaszcza informowanie o zbiorach własnych i innych ośrodków),

- prowadzenie działalności bibliograficznej, naukowo-badawczej, wydawniczej, edukacyjnej, popularyzatorskiej i instrukcyjno-metodycznej.

 

Praca nauczyciela-bibliotekarza szkolnego jest głównie nastawiona na czytelnika indywidualnego. Wolna od przymusu atmosfera, bezpośredni, nie skrępowany ocenami szkolnymi kontakt z uczniem, życzliwa porada bibliotekarza, wolny dostęp do różnych źródeł informacji – to atuty sprzyjające kształtowaniu się prawidłowego wzorca kultury czytelniczej ucznia.

 

Biblioteka szkolna w zreformowanym systemie edukacji przestaje pełnić wyłącznie tradycyjne zadania gromadzenia, opracowywania i udostępniania zbiorów. Przejmuje nowe funkcje:

- wspomagania nauczycieli i uczniów w realizacji programów nauczania i wychowania,

- kształcenia umiejętności poszukiwania, porządkowania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł oraz efektywnego posługiwania techniką informacyjną

- rozwijania sprawności umysłowych i osobistych zainteresowań uczniów.

 

Współczesna biblioteka spełnia wielorakie funkcje. Niewątpliwie punktem odniesienia wszystkich tych funkcji jest czytelnik, jego potrzeby i zainteresowania. Toteż podstawowym zadaniem placówki jest wnikliwe dostosowanie się do rzeczywistych potrzeb jej użytkowników. Jednakże istnieje potrzeba stworzenia nowego modelu aktywności kulturalnej młodych ludzi, który stanie się konkurencją dla biernej monokultury oferowanej przez media elektroniczne, a jednocześnie sprosta wyzwaniom nowoczesności.